Waalre kreeg er een verpleeghuis bij. Beter gezegd, een zorgvilla waar ouderen met een scala van aandoeningen juridisch gezien thuis wonen. En daardoor wordt in deze light-versie van het verpleeghuis de medische zorg geleverd door een huisarts en niet door een SO. Huisartsen zijn daar niet blij mee. Maar cliënten weigeren kan niet.
Nieuwe beweging: regiobrede medisch generalistische zorg
Gepubliceerd op: 01-01-2022
Het wordt steeds lastiger om artsen in te zetten in de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg. De zorgvraag groeit en de aanwas van nieuwe artsen stagneert. De kwestie vraagt om een nieuwe benadering. Op verzoek van het ministerie VWS ondersteunen Vilans en Erasmus Universiteit regio’s bij het ontwikkelen van nieuwe wegen voor de medisch generalistische zorg (MGZ). Experimenten zijn al langer gaande. De nood is hoog. De beperkte beschikbaarheid van artsen binnen en tussen de regio’s is in toenemende mate ongelijk verdeeld. Daardoor heeft een groeiende groep kwetsbare oudere en gehandicapte cliënten nauwelijks toegang tot medisch generalistische zorg. Het nieuwe ‘MGZ in de regio’-programma van Vilans kan regio’s helpen daar verandering in aan te brengen.
Regionale vraag is sturend
Het Vilans-programma MGZ in de regio (medisch generalistische zorg) vloeit voort uit het DMZ-traject (duurzame medische zorg) van Waardigheid en trots in de regio. Beide programma’s gaan over duurzame oplossingen. Verschil is dat het MGZ-programma niet de individuele zorgorganisatie als uitgangspunt neemt, maar de zorgvraag in de regio. Die regionale vraag is sturend voor de inzet van behandelaren. Het MGZ-programma werkt samen met zorgkantoren, zorgbestuurders en beleidsmakers, specialisten ouderengeneeskunde, AVG’s, huisartsen en huisartsendiensten aan het beter laten aansluiten op de vraag in de regio. De ruggensteun is breed. De NZa werkt aan aanpalende vraagstukken. De IGJ werkt aan regionaal toezicht en ZiN werkt, samen met veldpartijen, aan het herzien van het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. Het gebeurt allemaal in lijn met het integraal zorgakkoord.
Uitdaging
De weg is hobbelig. Een van de opgaven is om praktische consensus te vinden bij de wettelijke omschrijving van medisch generalistische zorg. Die is nu in de Wlz een andere dan in de Zvw.
Cultuurverschillen en twee financieringssystemen (vanuit Wlz en Zvw) maken de samenwerking met huisartsen enerzijds en specialisten ouderengeneeskunde, AVG’s anderzijds tot een uitdaging. Alle reden dus om te zien of die bekostiging niet ook gestroomlijnd kan worden. Ook het kwaliteitskader verpleeghuiszorg zal aangepast moeten worden. Dat kwaliteitskader beperkt zich nu tot de kwaliteit binnen afzonderlijke organisaties. Maar wat goed is voor de organisatie, hoeft niet altijd ook goed te zijn voor het regionaal belang en voor andere organisaties in de regio. Los van financiën en kwaliteitskaders is de traditionele taakafbakening van medische behandelaren een uitdaging. Kunnen verpleegkundig specialisten meer worden ingezet, bijvoorbeeld als voorwacht? Kan de SO vaker een rol spelen in de huisartsenzorg? En omgekeerd. Kan de AVG-arts ook aan huis zorg leveren bij mensen met een beperking.
Het lijkt een zware opgave om een nieuwe beweging ingang te zetten waarmee in een regio 24 uurs medische zorg voor kwetsbare ouderen en voor mensen met een beperking kan worden geleverd,. Toch kan het. Zelfs als alle hobbels nog niet zijn gladgestreken. Uiteenlopende pilots in meerdere regio's hebben dit de laatste maanden onderschreven. Verdere verfijning en uitwisseling van ervaringen zijn onderdeel van het programma.
Rol van Vilans, Erasmus Universiteit en VWS
Vilans heeft in het MGZ-programma de rol als strategisch adviseur en implementatiedeskundige voor de regio’s, en vormt hierbij de verbindende rol tussen zorgorganisaties, zorgkantoren, zorgverzekeraars, huisartsendiensten en VWS. Daarnaast is Vilans kennisverspreider en aanspreekpunt voor regionale initiatieven.
Vilans-programmaleider Joyce Theunissen: ‘De urgentie is hoog. We zien dat regio’s aan de slag zijn met een toekomstvisie op medische zorg en behandeling. Bij het zoeken naar nieuwe wegen staat goed beschouwd niet de schaarste centraal. Het gaat over anders kijken naar samenwerken rond medische zorg. Het anders benutten en organiseren van kennis en expertise van de verschillende behandelaren rondom een cliënt.’
Erasmus Universiteit Rotterdam voert een formatieve evaluatie uit in een aantal regio’s, in bestuurlijke netwerken en bij beleidsmakers om zo geleerde lessen uit de regio’s én de consequenties voor beleid duidelijk te krijgen. VWS is de verbinder met landelijk beleid, wet- en regelgeving en relevante systeempartijen.
Hoe komt uw regio in aanmerking voor ondersteuning?
Vanuit het programma Medisch generalistische zorg in de regio staat een ervaren ondersteuningsteam klaar om samen met u de medisch generalistische zorg toekomstbestendig, regionaal te organiseren. De ondersteuning kan op verschillende manieren worden aangevraagd:
- Via een domeinoverstijgende regiotafel V&V of GHZ: De penvoerder vanuit de regiotafel is eigenaar van het MGZ-project. Het eerste contact loopt via de betrokken ondersteuner van het team Regiokracht in de zorg.
- Via een zelfstandig, regionaal initiatief: Er wordt vanuit de regio een projectleider en/of contactpersoon aangesteld voor het MGZ-project. Het initiatief heeft een eigenaar. Verbinding met een regiotafel is gewenst, maar niet noodzakelijk. Aanmelding kan via mgzinderegio@vilans.nl.
Voorbeelden van spanningen en oplossingen in de praktijk
De inzet van specialisten ouderengeneeskunde (SO’s) en verpleegkundig specialisten (VS’s) in de avond- nacht- en weekenddiensten voor de ouderenzorg in de Achterhoek blijkt tijdwinst op te leveren. Ook werden triages gaandeweg steeds duidelijker. Dat blijkt uit de pilot die begin dit jaar afliep. Projectleider Alette van Dijk: ‘SO’s en verpleegkundig specialisten vonden het leuk om van elkaar en elkaars organisaties te leren.’
Bij Ipse de Bruggen (zorg voor mensen met een verstandelijke beperking) vullen huisarts en VG elkaar aan in de zorg voor de patiënten. De huisarts doet de zorg van huisartsgeneeskundige aard en de arts VG richt zich op de meer specifieke medische zorg. Bij Ipse de Bruggen Zuidwest zijn huisartsen in dienst genomen om dit georganiseerd te krijgen. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol als voorwacht in de dagzorg en de ANW-zorg. Huisartsen van MedTzorg verlenen zorg tijdens ANW-diensten.
Deel deze pagina via:
