Naar hoofdinhoud Naar footer

Zo maak je slim én duurzaam gebruik van handschoenen

Gepubliceerd op: 31-07-2023

Handschoenen zijn heel belastend voor het milieu, terwijl je 1 op de 10 keer je geen handschoenen hoeft te gebruiken. Moet je ze bijvoorbeeld dragen als je medicatie steriliseert of insuline spuit? En wanneer heb je handschoenen nodig om eten klaar te maken? Op deze pagina delen 3 experts in hygiëne en infectiepreventie hun inzichten en tips.

Draag handschoenen op de juiste momenten

Het is vooral belangrijk om handschoenen te dragen op de juiste momenten. Je draagt handschoenen wanneer je in aanraking komt met vloeistoffen uit het lichaam van de cliënt. Bijvoorbeeld urine of bloed. 

Ook draag je handschoenen als je in contact komt met een kapotte huid, zoals bij een wond. Daarnaast moet je handschoenen gebruiken als je medicatie klaarmaakt. Of wanneer je werkt met rauw voedsel in de keuken, zoals bij gehaktballen rollen.

Waar moet je op letten met handschoenen?

Zorg dat je altijd rekening houdt met de volgende aandachtspunten voor handschoenen:

  • Raak verder niets aan in je omgeving als je handschoenen draagt.
  • Draag handschoenen zo kort mogelijk. Gebruik nieuwe handschoenen voor iedere ruimte of handeling. 
  • Pas geen handhygiëne toe op handschoenen. Dat maakt namelijk de handschoen kapot.
  • Blijf je handen goed schoonmaken. Handhygiëne blijft nodig in de volgende situaties: 
    • Voor en na contact met je cliënt of patiënt.
    • Als je moet voorkomen dat je bacteriën overdraagt op je cliënt of patiënt. En andersom.
    • Als je handen in aanraking zijn geweest met de omgeving van je cliënt of patiënt.
    • Na contact met vloeistoffen van het lichaam van de cliënt of patiënt.

Tips om minder handschoenen te gebruiken

Wil je ook aan de slag om minder handschoenen gebruiken in jouw organisatie? Dan zijn de volgende tips handig: 

  • Leer van collega’s die hier zelf al mee bezig zijn.
  • Werk samen met een deskundige infectiepreventie en mensen van de werkvloer.
  • Verspreid de boodschap 'geen risico, geen handschoen'. 
  • Praat erover: Wat doe jij? Wat doe ik? En waarom?
  • Houd bij hoeveel handschoenen jullie gebruiken en besparen.
  • Vier je successen: Laat zien hoe jullie besparing op handschoenen goed is voor het milieu.

Over deze inzichten en tips

Deze inzichten en tips komen uit het webinar 'Handschoenengebruik verminderen en toch infectiepreventie verbeteren'. 

Het webinar is georganiseerd door de Vereniging voor Hygiëne & Infectiepreventie in de Gezondheidszorg (VHIG), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Regionale Zorgnetwerken
Antimicrobiële Resistentie (AMR). Meer weten? Bekijk het webinar terug via YouTube.

5 lastige situaties

Soms kom je als professional in situaties waarin je twijfelt over het gebruik van handschoenen. We nemen 5 van zulke situaties met je door. 

Het gebeurt nogal eens dat je iemand moet wassen én een wond moet verzorgen. Het advies is dan om te werken van schoon naar vuil. Dus eerst ADL-zorg, dan wondzorg. ADL-zorg kun je doen met schone handen en zonder handschoenen. Dit geldt ook voor bodylotion gebruiken.

Een uitzondering is als iemand huidproblemen heeft. Dan gebruik je wel handschoenen, omdat je dan in aanraking kunt komen met vloeistoffen van het lichaam. Ook bij wondzorg gebruik je handschoenen.

Als medicatie in de verpakking zit, kun je die ook niet aanraken. Je hoeft dan geen handschoenen te dragen. Je draagt pas handschoenen als je echt met de medicatie gaat werken. Bijvoorbeeld omdat je het moet toedienen.

Zijn je handen schoon? Dan kun je prima een boterham smeren voor je cliënt zonder handschoenen. Handschoenen zijn soms wel nodig als je helpt met eten. Bijvoorbeeld als er braaksel of veel speeksel is.

Handschoenen zijn ook nodig als je rauw voedsel in de keuken gaat bereiden. Daar gelden namelijk de HACCP-regels.

Je hoeft dan geen handschoenen te dragen. Je komt namelijk niet in aanraking met vloeistoffen van het lichaam. Het is de naald die in de huid gaat. Ook kom je niet in aanraking met de medicatie zelf.

Je kunt hiv alleen overdragen via het bloed. Heeft iemand geen wondjes? Dan heb je geen handschoenen nodig bij ADL-zorg. Wel schone handen.

Doe mee aan Samen werken aan infectiepreventie

Wil je aan de slag met het verbeteren van hygiënisch werken en het voorkomen van infecties? Het programma 'Samen werken aan infectiepreventie' ondersteunt jouw organisatie daar graag bij. Gedragsverandering en samenwerking staan in de aanpak centraal. Heb je interesse? Lees meer over het programma op de website van Vilans

Meer doen voor minder handschoengebruik?

Wil je mensen binnen jouw organisatie inspireren om minder handschoenen te gebruiken? Bekijk dan de poster over handschoengebruik en infectiepreventie

Deel deze pagina via:

Stel je vraag aan