Zorgelijke CBS-cijfers laten noodzaak gezonde (mantel)zorg zien
Gepubliceerd op: 02-04-2024
Steeds meer kinderen verlenen mantelzorg aan hun ouder(s) (in de leeftijdsgroep van 80 jaar en ouder), zo bleek eind maart uit onderzoek van het CBS. Op dit moment heeft 1 op de 3 kinderen een rol in de zorg voor hun ouders, en een steeds groter deel van hen voelt zich zwaar belast in die rol. Het aantal burgers met zorgtaken zal de komende jaren niet minder worden. Belangrijk, dus, om zuinig te zijn op mensen die dit soort informele zorg verlenen. Hoe? Met onderstaande tips, tools en toekomstvisie voor gezonde (mantel)zorg. Voor de mantelzorger zelf, én voor zorgmedewerkers. En zie ook onderaan een interessante bijeenkomst op 9 april!
Gelijkwaardige samenwerking nodig in zorgorganisaties
Wat is er nodig voor toekomstbestendige zorg die aansluit bij de behoeftes van cliënten? ‘Gelijkwaardige samenwerking tussen zorgmedewerkers, naasten en vrijwilligers’, aldus Yvonne de Jong, adviseur Familie- en Netwerkparticipatie bij Vilans, vorig jaar in tijdschrift Geron. ‘Maar daar is wel een structuur- en cultuurverandering voor nodig binnen zorgorganisaties. Organisaties moeten goed kijken welke veranderingen nodig zijn in structuur en cultuur, en zich dan op drie niveau’s richten: ‘Richten’, ‘Inrichten’ en ‘Verrichten’.
Niet individueel, maar op gemeenschapsniveau
Ook in de maatschappij zijn andere normen nodig, een omschakeling naar een zorgzame maatschappij voor ons allemaal. Maar is iedereen daar niet veel te druk voor? ‘Op individueel niveau misschien wel’, vertelt Mirella Minkman, bestuursvoorzitter van Vilans en bijzonder hoogleraar ‘Innovatie van organisatie en bestuur van integrale zorg’ in Tilburg. ‘Je moet het ook niet op individueel niveau willen organiseren, maar op gemeenschapsniveau. De zorgzame buurt of zorgzame gemeenschap is sterk in opkomst en dat concept zal sterk blijven groeien’.
Onderzoek van CBS
Steeds meer kinderen van 80-plussers geven mantelzorg aan hun ouder(s). Op dit moment verleent al 1 op de 3 kinderen mantelzorg aan ouders, waarvan 1 op de 10 tenminste acht uur per week. En steeds meer mantelzorgers voelen zich zwaar belast in die rol, zo rapporteerde het CBS eind maart op basis van data van de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen van de GGD’en, het RIVM en het CBS zelf. Een zorgelijke ontwikkeling, want in de afgelopen tien jaar nam het aantal 80-plussers maar liefst met een kwart toe, terwijl het aantal kínderen van 80-plussers juist afnam. Uit het onderzoek bleek verder dat vrouwen vaker mantelzorgen dan mannen, maar ook dat vrouwen zich vaker zwaar belast voelen in hun rol dan mannen die dezelfde tijd besteden aan mantelzorg.
Tips: samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers
Hoe zorg je als zorgprofessional voor vruchtbare samenwerking met informele zorgverleners, zoals mantelzorgers en vrijwilligers? Daar hebben we vijf tips voor:
- Leer elkaar kennen met de COUP-methode.
- Zorg voor goede communicatie.
- Ken de grenzen.
- Sluit aan bij de kwaliteiten van mantelzorgers en vrijwilligers.
- Gebruik het SOFA-model en het WIFA-model.
Lees meer over de tips voor vruchtbare samenwerking met informele zorgverleners
Handreiking: (mantel)zorg vanuit vier perspectieven
Verplaats je met de handreiking ‘Wensen, verwachtingen en grenzen in de driehoek’ in het perspectief van de bewoners, de naasten, de vrijwilligers én medewerkers. De uitleg, tips, links en ervaringsverhalen in deze handreiking helpen jou als zorgprofessional om je visie op samenwerking met informele zorg te verbreden. Ook krijg je het belang en de meerwaarde van gelijkwaardig en vanzelfsprekend samenwerking weer scherp in beeld.
Communicatieplatforms voor mantelzorgers en zorgverleners
Digitale communicatieplatforms brengen zorgverleners en mantelzorgers met elkaar in verbinding. Zo kunnen zij zorg delen en onderling afstemmen. Maar hoe vind je het juiste platform dat past bij ondersteuning die jij vraagt? Op deze pagina vind je een overzicht van platforms die je kan gebruiken om ervoor te zorgen dat iedereen op de hoogte van de situatie blijft en effectief kan samenwerken. Bij elk platform vind je een korte beschrijving, een indicatie van de kosten en een link naar de website.
Tool: veerkrachttool voor mantelzorgers
Waar krijg jij energie van? Wat helpt jou om voor jezelf te zorgen? Dat breng je voor jezelf in kaart met deze veerkrachttool. Zo verzamel je je eigen handvatten om jezelf niet te vergeten, maar concreet in beeld te krijgen en houden hoe het met jóu gaat. Ook formuleer je wat je kunt doen wanneer het wat minder gaat. Meer weten of aan de slag?
Bijeenkomst 9 april over dementiezorg en samenwerking mantelzorger
In de Dementie Lenteweek ben je op 9 april aanstaande tussen 10.00 en 11.30 uur online welkom voor een sessie over mantelzorg. Ervarea neemt ons met een combinatie van theorie en praktijk door middel van theater mee in het thema ‘samenwerking met het netwerk van de cliënt met dementie’. Je krijgt veel tips mee die je meteen in de praktijk kunt gebruiken om die samenwerking te verbeteren. Lees meer en schrijf je in.
