Duidelijkheid over wat mantelzorgers wel en niet mogen in nieuw IGJ webdossier

'De huidige wet- en regelgeving staat de samenwerking tussen mantelzorgers en vrijwilligers aan de ene kant en professionele zorgverleners aan de andere kant niet in de weg' zegt expert informele zorg Yvonne de Jong. 'Het nieuwe IGJ webdossier Inzet Personeel over het Samenwerken met mantelzorgers en het Samenwerken met vrijwilligers sluit mooi aan bij onze notitie van Grenzen verkennen anno 2024. Mooi dat het woord samenwerken zo expliciet voorkomt.'

Aansprakelijkheid mantelzorger

Daarnaast geeft het dossier antwoord op een andere belangrijke vraag over de aansprakelijkheid van mantelzorgers. Mantelzorgers zijn zelf verantwoordelijk voor de zorg die zij verlenen, thuis, maar ook binnen het verpleeghuis en het ziekenhuis. Het kan gebeuren dat er iets misgaat. De inspectie zal mantelzorgers dan niet aanspreken op de fout. Dit gebeurt alleen als een mantelzorger met opzet fouten maakt. In dat geval kan de inspectie eventueel aangifte doen. 

Verantwoordelijkheid zorgaanbieder

Ook de zorgaanbieder heeft een verantwoordelijkheid. De zorgaanbieder moet controleren of de taken die de mantelzorg op zich heeft genomen, goed kan uitvoeren. Belangrijk is dat de mantelzorger samen met de zorgaanbieder kijkt naar wat wel en niet kan. Ook is het belangrijk dat zorgverleners regelmatig met de mantelzorger bespreken hoe het gaat.

Visie op informele zorg

Yvonne de Jong: 'Ook de IGJ benadrukt, dat een visie op het gelijkwaardig samenwerken met informele zorg belangrijk is. Evenals het vastleggen van de afspraken in het zorgdossier, regelmatig met de cliënt of patiënt en de mantelzorger te bespreken hoe het gaat en de afspraken evalueren. In dit gesprek met de cliënt of patiënt en de mantelzorger wordt gesproken over de persoonlijke grenzen, belastbaarheid en verwachtingen. Waarbij de zorgaanbieder ruimte biedt voor keuzevrijheid van de mantelzorger. Bijvoorbeeld als de mantelzorger op vakantie wil of tijdelijk wil stoppen met de zorgtaken.'

Meer mogelijk dan je denkt

 'Onze boodschap is en blijft. Ja, er zijn wetten en juridische aspecten waar je rekening mee moet houden. En tegelijkertijd kan er soms meer dan je denkt. We komen veel inspirerende voorbeelden tegen en deze zullen we de komende tijd delen vanuit het programma Waardigheid en trots voor de toekomst. We raden organisaties aan om zelf veelgestelde vragen op de website te plaatsen op basis van onze notitie over grenzen verkennen en dit dossier van de IGJ. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de veel gestelde vragen van 's Heeren Loo.
Ook willen we benadrukken om vooral met elkaar in gesprek te gaan. Door een open gesprek over verwachtingen en grenzen komen cliënt, mantelzorger en zorgverlener tot maatwerk'.

Meer weten

• Lees alles over Kaders informele zorg
• Lees het nieuwsbericht van de IGJ: Duidelijkheid over wat mantelzorgers en vrijwilligers mogen in de zorg
• Wetgeving en verantwoordelijk van samenwerken met mantelzorgers